Lược xem: 6>>Tìm bệnh theo tên(nhập chữ cái đầu tiên tên bệnh bạn muốn tìm) ABCDEGHLMNOPQRSTUVXBệnh mạch vành
Bs Minh Đức – BV Thống Nhất, TP. HCM
1. Bệnh mạch vành là gi?
Trái tim của chúng ta hoạt động giống như một cái bơm để bơm máu, đưa máu tới khắp các mô cơ quan trong cơ thể. Để đảm bảo được chức năng bơm máu một cách đều đặn khoảng 70-80 lần / phút, từ ngày này sang ngày khác này, bản thân trái tim cũng phải được nuôi dưỡng bởi một hệ thống mạch máu riêng. Hệ thống mạch máu này được gọi là hệ mạch vành.
Bệnh mạch vành thường liên quan đến tình trạng tắt nghẽn trong lòng mạch vành ( nguyên nhân do mảng xơ vữa gây hẹp tắt hoặc do cục máu đông gây lấp mạch ) hoặc co thắt mạch vành. Bệnh mạch vành có thể chỉ biểu hiện bằng cơn đau thắt ngực, có thể nặng nề và nguy hiểm hơn là nhồi máu cơ tim.
2. Những yêu tố nguy cơ của bệnh mạch vành :
Những đối tượng nào có nguy cơ mắc bệnh mạch vành ?
Những yếu tố nguy cơ của bệnh mạch vành có thể kể đến là :
· Hút thuốc.
· Tăng huyết áp.
· Đái tháo đường.
· Rối loạn mỡ máu.
· Béo phì.
· Ít vận động.
· Cuộc sống và công việc có nhiều căng thẳng ( stress ).
· Lớn tuổi.
3. Người bị bệnh mạch vành có triệu chứng gì ?
Có nhiều mức độ, từ không có triệu chứng gì cho đến cơn đau thắt ngực dữ dội
· Không triệu chứng : có thể người mắc bệnh mạch vành hoàn toàn không có triệu chứng gì cả, chỉ tình cờ phát hiện khi đo điện tâm đồ ( ECG ).
· Cơn đau thắt ngực : Cơn đau thắt ngực điển hình kiểu mạch vành được mô tả với các đặc điểm như sau :
ü Tính chất đau ngực : cảm giác đau thắt, bóp nghẹt, xiết chặt, cũng có thể là cảm giác bỏng rát, kim châm.
ü Vị trí : đau sâu phía sau xương ức, chính giữa tim, hoặc ngực trái. Đôi khi đau ở vùng thượng vi dễ làm lầm tưởing là đau dạ dày.
ü Hướng lan : Đau ngực có thể không lan, có thể lan xuyên lồng ngực ra phía sau giữa 2 xương bã vai, hoặc lan từ ngực lên hàm, lan lên vai, dọc theo mặt trong cánh tay trái tới ngón út.
ü Độ dài cơn đau : Có thể chỉ thoáng qua vài giây, có thể vài phút, hoặc kéo dài vài chục phút.
ü Hoàn cảnh khởi phát cơn đau : cơn đau xuất hiện sau gắng sức thể lực ( ví dụ như đi bộ đường dài, leo cầu thang, khiêng đồ nặng, ăn no, chơi thể thao, giao hợp … ) hoặc xúc động nhưng giảm khi nghỉ ngơi hoặc ngậm thuốc Nitroglycerin dưới lưỡi.
Tuy nhiên trên thực tế không phải lúc nào cũng có đủ những triệu chứng điển hình như vậy mà rất thay đổi. Chính vì vậy mà sẽ có các dạng biểu hiện khác nhau: Cơn đau thắt ngực im lặng, Cơn đau thắt ngực điển hình , Cơn đau thắt ngực không điển hình, và nặng nhất là nhồi máu cơ tim.
4. Bạn cần làm gì khi có bệnh mạch vành ?
· Khi có cơn đau thắt ngực với các đặc điểm như trên bạn đừng nên coi thường, bỏ qua mà nên đến khám ở một trung tâm tim mạch nào đó, ít ra là để đo điện tâm đồ kiểm tra xem mình có bị bệnh mạch vành hay không, bất kể bạn có hay không có yếu tố nguy cơ mắc bệnh này.
· Khi đã được Bác sĩ chuyên khoa Tim mạch chẩn đoán xác định, bạn nên tuân thủ nghiêm túc điều trị. Một mặt dùng các thuốc đã được kê toa, mặt khác phải thay đổi lối sống : Bỏ thuốc lá, giảm cân nếu béo phì, điều trị Đái tháo đường, điều trị tăng huyết áp tích cực, tâp thể dục điều độ, giảm bớt những gánh nặng công việc …
· Tiến hành làm các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa để chẩn đoán xác định và chẩn đoán vị trí tổn thương của động mạch vành : Điện tâm đồ, nghiệm pháp gắng sức, siêu âm tim, siêu âm tim gắng sức, chụp động mạch vành, ….
Từ đó bạn sẽ được tư vấn điều trị với những mức độ khác nhau :
- Phương pháp nội khoa ( chỉ dùng thuốc ) , hoặc
- Can thiệp mạch vành : giải quyết chổ hẹp tắt bằng cách dùng bóng nong hoặc đặt giá đỡ Stent trong lòng mạch vành tại chổ bị hẹp - là một phương pháp đang rất phát triển và được chọn lựa nhiều hiện nay, hoặc
- Phẫu thật bắc cầu : là phẫu thuật tim dùng mảnh tĩnh mạch hay động mạch của cơ thể làm cầu nối đưa máu đến vùng động mạch sau chổ hẹp tắt.
5. Bạn làm gì khi có một cơn “ Đau tim “ ?
· Nếu chỉ là một cơn đau ngực nhẹ : bạn nằm nghỉ ngơi, tránh gắng sức, dùng thuốc dãn vành theo hướng dẫn của bác sĩ Tim mạch.
· Nếu là một “ cơn đau tim “ của nhồi máu cơ tim thật sự thì bạn nên nằm nghỉ tuyệt đối, ngậm Nitroglycerin dưới lưỡi, song song đó đừng chần chừ, hãy gọi xe cấp cứu đưa đến bệnh viện càng sớm càng tốt để cấp cứu kịp thời, không nên trì hoãn.
Nhưng hay hơn cả vẫn là chúng ta nên bắt đầu ngay từ lúc chưa mắc bệnh mạch vành với một cuộc sống điều độ, tập thể dục, chơi thể thao, không hút thuốc, chế độ ăn cử mỡ, tránh ăn mặn… để có MỘT TRÁI TIM THẬT KHOẺ MẠNH.
